1. Resylabifikacja i jej konsekwencje w nauce języka hiszpańskiego jako obcego (trwa)


Cel: Badanie ma na celu poszerzenie wiedzy na temat dialektologii hiszpańskiej w kontekście zjawiska resylabifikacji przez granicę wyrazu. Łączenie dźwięków w sylaby w tej pozycji jest zjawiskiem niewystępującym w języku polskim, w związku z czym może odgrywać ważną rolę w nauce wymowy języka hiszpańskiego oraz w percepcji mowy rodzimych użytkowników.

2. Socjofonetyczne czynniki wpływu na dialektalne zmiany językowe na przykładzie kanaryjskiego dialektu j. hiszpańskiego (trwa)

Cel: Celem projektu jest analiza socjolingwistyczna danych empirycznych zebranych w toku
badań terenowych na Gran Canarii pod kątem czynników demograficznych wpływających na
zmianę językową.

Projekt uzyskał dofinansowanie Fundacji Uniwersytetu Warszawskiego na badania terenowe na Wyspach Kanaryjskich (2016 r.) oraz Narodowego Centrum Nauki (grant uzyskany w 13. edycji konkursu Sonata w lutym 2018 r.).

3. Percepcja dźwięków nierodzimych a komunikacja (badania psycholingwistyczne i fonetyczne)

Obecnie prowadzę prace badawcze z zakresu prozodii języka hiszpańskiego i badania te planuję rozszerzyć na inne języki, w tym j. polski. Interesuje mnie redukcja głosek w korelacji z akcentem wyrazowym i prozodią języka – zarówno spółgłosek, jak i samogłosek.  

Ponieważ hiszpański jest językiem o akcencie sylabicznym, akcent rozłożony jest we frazach równomiernie i nie ma zbyt dużych różnic w głośności, długości czy tonacji pomiędzy samogłoskami akcentowanymi i nieakcentowanymi. Tak więc, zaburzenie równowagi intonacyjnej i akcentowej może wpływać negatywnie na zrozumienie przekazywanych treści i prawidłową percepcję mowy, szczególnie że to samogłoski są podstawowymi budulcami sylaby i melodii w odróżnieniu od np. języków tonalnych czy języków, w których akcent jest rytmiczny czy frazowy (francuski/angielski, czy języki mieszane: portugalski/kataloński). W przypadku języków takich jak hiszpański nieredukowanie samogłosek jest zatem wynikiem dbałości o proces komunikacyjny zgodnie z zasadą funkcjonalną języka.

Badania nad prozodią opieram na testach percepcji opartych na nagraniach audio i odpowiedniej modyfikacji materiału za pomocą programów do fonetycznej obróbki i analizy dźwięku (np. Praat). Nagrania, zaprezentowane w formie ankiety online, są wysłuchiwane i poddawane interpretacji rodzimych użytkowników języka. Z dwóch przeprowadzonych przeze mnie do tej pory eksperymentów zawierających bodźce w postaci zdań i pojedynczych wyrazów (zarówno istniejących jak i nieistniejących) wynika, że zmiana akcentu wyrazowego oraz jakości i długości samogłoski nieakcentowanej może mieć poważne konsekwencje dla zrozumienia wypowiedzi mówionej, a więc wskazuje na wrażliwość percepcyjną użytkowników języka na te bodźce. Co więcej, różnice w interpretacji dźwięków nierodzimych względem rodzimego inwentarza sugerują, że istnieje subtelna acz mierzalna granica między kategoriami.

Pierwszy etap tego projektu badawczego, zatytułowany "Redukcja głosek w języku hiszpańskim w korelacji z akcentem wyrazowym i prozodią języka", został zakończony. Kolejny etap, dotyczący percepcji akcentu wyrazowego przez użytkowników j. hiszpańskiego, obejmuje badanie neurolingwistyczne prowadzone w Uniwersytecie w Zurychu w ramach stypendium rządu szwajcarskiego na rok akademicki 2017/2018.

Cele: 1. Analiza literatury i korpusów danych dotyczących redukcji spółgłoskowych i samogłoskowych w wybranych dialektach języka hiszpańskiego: wariancie tzw. iberyjskim, kanaryjskim, karaibskim, meksykańskim oraz południowoamerykańskim. 2. Klasyfikacja zmian i szczegółowa hipoteza badawcza dotycząca korelacji z prozodią. 3. Badania uwzględniające percepcję dźwięków, wyrazów oraz akcentu wyrazowego (percepcja dźwięku schwa i zmiany akcentu w wyrazach rodzimych i nonce words).

4. Lenicja spółgłosek szczelinowych w kontekście zmiany językowej (projekt doktorski)

W ramach pracy nad publikacją książki zatytułowanej „Survival of the Fittest: Spanish and English Fricative Lenition from the Perspective of Optimality Theory” (CSP) prowadziłam badania terenowe, w ramach których dokonałam nagrań spontanicznej mowy rodzimych użytkowników dialektu chilijskiego j. hiszpańskiego. Zebrane w postaci cyfrowej dane posłużyły mi do analizy osłabienia/zaniku dźwięków szczelinowych w tym dialekcie i przedstawienia ich w szerszej perspektywie formalnej, dialektalnej, historycznej i socjolingwistycznej. Obecnie kontynuuję prace w terenie, skupiając się na innych wariantach j. hiszpańskiego.